İstanbul İli Beşiktaş ilçesinin Ortaköy semtinde yer alan yapı 16. yüzyılın ortalarında Veziriazam Kara Ahmet Paşa’nın kahyası Hüsrev Kethuda tarafından Mimar Sinan’a inşa ettirilen yapı Hüsrev Kethüda’nın vakfı olarak yapılmıştır. 300 yıl boyunca hamam olarak işlev gören Hüsrev Kethuda Hamamı 2001 yılında yapılan Restorasyon sonrası lokanta ve gece klubü olarak kullanılmaktaydı. 2011 yılında geçirdiği restorasyon sonrası tekrar özgün haline kavuşan yapı günümüzde Delta Tasarım Atölyesi olarak işlevlendirilmiştir.
İstanbul İli Fatih ilçesinin Zeyrek semtinde çinili hamam sokak ve itfaiye caddesinin kesiştiği noktada bulunan Barbaros hayrettin Paşa (Çinili) Hamamı Mimar Sinan tarafından 16. yüzyılın ortalarında (1534-1546) inşa edilmiştir. Mimar Sinan’ın yaptığı hamamlar arasında en büyük boyutlara sahip olan Çinili hamam banisindeki yazıya göre Kaptan paşa yada Hayrettin Paşa hamamı olarak ta bilinmektedir. Zeyrek’te bulunmasından dolayı hamama Zeyrek hamamı da denilmektedir. Kadın ve erkek olarak iki bölümden oluşan hamamın her iki girişi de ön cephede olup plan şemaları da birbirinin aynısıdır.
Kılıç Ali Paşa, Tophane’de yaptırmakta olduğu cami inşaatını ara sıra kontrol ederdi. Bir gün yine inşaata gelmiş, işçilerin çalışmasını kontrol diyordu. Bir ara gözü bir ameleye takıldı. Güzel yüzlü, saf bir Anadolu çocuğu olan bu amele, sırtına kocaman bir taş almış, iskelenin basamaklarından yukarıya kadar çıkıyor, oraya varınca taşı yere koyacağına tekrar iskeleden aşağı iniyordu. Burada taşı yere koyuyor, sonra tekrar sırtına alıp yukarı çıkıp, tekrar aşağı iniyordu. Bu durumu fark eden Kılıç Ali Paşa, bu genç amelenin yanına vardı ve niçin böyle yaptığın sordu. Kılıç Ali Paşa’yı tanımayan bu genç: “Efendi Baba, ben burada ameleyim, ücretle çalışıyorum. Üstelik bu inşaat mübarek bir cami inşaatıdır. Ben ise bu gece elimde olmayarak kirlenmişim. Şu vaziyete gusletmem icap etmektedir.
Halbuki buralarda bir hamam yok, mesai de başladı. Bırakıp uzak bir yerdeki hamama gitsem, iş geri kalacak ve alacağım ücret bana helal olmayacak. Böyle kirli bir vaziyette de bu taşın cami duvarına konmasına da gönlüm razı olmuyor. Bu yüzden çok müşkül durumdayım” dedi. Bir amelenin bu samimiyet ve sadakati Kılıç Ali Paşa’yı duygulandırdı. Kendisini tanıttı ve amelenin eline bir miktar para vererek başka bir semtte ki bir hamama gönderdi. Sonra caminin mimarı Koca Sinan’ın yanına giderek: “Mimarım, muradım odur ki, acele olarak hamam inşa oluna. Bırak cami inşaatımız biraz geri dursun. Evvel hamamı inşa ile Ümmet-i Muhammed’in istifadelerine, Allah rızası için ücreti hizmete amade kılalım. Sonra camiyi tamamlarız” dedi ve hemen hamam inşasına başlandı. Hamamın bitirilmesinden sonra da cami inşaatı tamamlandı.
Hürrem Sultan Hamamı ve HAMAM KÜLTÜRÜ Hamamın tarihi Romalılara kadar uzanır. Vezüv yanardağının patlamasından sonra küller altında kalan Pompeii şehrinde yapılan kazılar, Romalılar’ın kullandıkları hamamları ortaya çıkarmıştır. Bu hamamların yalnız temizlik için değil, zevk ve eğlence için de yapıldığı anlaşılmaktadır. Romalılarda sınıf farkı olduğu için, hamamlarda kölelerle asillerin giriş kapıları ve yıkandıkları yerler ayrılmıştı. Roma hamamlarında ayrıca buhar banyosu yeri, soğuk ve sıcak su havuzları da vardı.
Osmanlılar, İstanbul’u maddi anlamda fethetmişler, ama Roma’dan devraldığı zengin mirasın etkilerini yansıtan Bizans da, diğer pek çok şeyi gibi, hamamlarıyla Osmanlıları fethetmiştir. İmparatorluğun en görkemli döneminde, şehrin her mahallesinde sıcak ve soğuk banyoları, çeşmeleri, kubbeli mermer odalarıyla, haftanın belirtili günlerinde de sadece kadınlara açık olan bir hamam mutlaka bulunurdu.
İstanbulun Fatih ilçesinin Edirnekapı semtinde bulunan yapı Mihrima Sultanın isteği üzerine Mimar Sinan tarafından 1562-1565 yılları arasında Mihrima Sultan Külliyesi bünyesinde yapılan klasik dönemde yaygın olan çifte hamam biçiminde inşa edilmiştir. Yapı 2010 yılında Restore edilmiştir. Daha önce sadece erkekler bölümü kullanılan hamamın şu anda tüm blümleri kullanılmaktadır. Restorasyon sonrası hamama sauna ve havuz bölümleride eklenmiştir. Hamama giriş ücreti herşey dahil 20tl olarak fiyatlandırılmıştır.